Ευγνωμοσύνη: τα οφέλη της στην κοινωνική, σωματική και ψυχική υγεία

ΓΡΑΦΕΙ Η ΒΑΓΙΑ ΖΙΩΓΑ
Ψυχολόγος|

Πολλά είναι τα πράγματα στη ζωή που μπορούν να μας προκαλέσουν συναισθήματα εκτίμησης και ευγνωμοσύνης. Ένα «ευχαριστώ» μέσα από την καρδιά μας, κάνει τον οποιονδήποτε να νιώθει όμορφα. Ωστόσο η ευγνωμοσύνη, για τη θετική ψυχολογία, είναι κάτι παραπάνω από ένα ευχαριστώ που θα πούμε σε κάποιον που μας βοήθησε ή μας έκανε ένα δώρο. Είναι κάτι παραπάνω από μία ενέργεια. Είναι μία βαθύτερη εκτίμηση για κάποιον ή για κάτι που οδηγεί σε ένα πιο μακροχρόνιο αίσθημα θετικότητας. Ευγνωμοσύνη νιώθει κάποιος όταν γίνεται αποδέκτης κάποιου είδους δώρου και απευθύνεται είτε σε κάποιο άτομο είτε σε κάποια ανώτερη δύναμη. Σύμφωνα με τον Dr. Robert Emmons (2003) η ευγνωμοσύνη έχει δύο στάδια.

images

Πρώτα έρχεται η αναγνώριση της θετικότητας και της ευτυχίας στη ζωή μας. Όταν είμαστε ευγνώμονες λέμε ναι στη ζωή. Αναγνωρίζουμε ότι πάνω από όλα η ζωή έχει θετικά στοιχεία που κάνουν την κάθε λεπτομέρεια της να αξίζει.

Σε δεύτερο χρόνο, η ευγνωμοσύνη αναγνωρίζει ότι κάποιες από τις πηγές της θετικότητας βρίσκονται έξω από τον εαυτό. Εδώ ο αποδέκτης της ευγνωμοσύνης είναι κάποιος άλλος εκτός από τον εαυτό, κάποιος άλλος άνθρωπος, κάποιο ζώο, το σύμπαν κλπ… Σε αυτό το στάδιο αναγνωρίζουμε όχι μόνο ό,τι καλό και θετικό υπάρχει στη ζωή μας, αλλά και ποιος είναι υπεύθυνος για αυτό, ποιος έχει κάνει θυσίες για να είμαστε εμείς ευτυχείς και ποιον χρειάζεται να ευχαριστήσουμε.

Οι πράξεις ευγνωμοσύνης είναι ανιδιοτελείς, δεν αναζητούν κάτι ως αντάλλαγμα. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζονται ή ότι δεν έχουν αποτέλεσμα. Αντιθέτως, η ευγνωμοσύνη είναι μεταδοτική!

Η ευγνωμοσύνη λειτουργεί ως κάθαρση!

Κάθαρση είναι η διαδικασία κατά την οποία το άτομο απελευθερώνει ένα έντονο συναίσθημα. Για παράδειγμα, μετά από ένα έντονα αγχωτικό ή τραυματικό γεγονός, το κλάμα αποτελεί μία έκφραση του έντονου συναισθήματος και λειτουργεί ως κάθαρση. Παρόμοια λειτουργεί και η ευγνωμοσύνη. Όταν, για παράδειγμα, αισθανόμαστε ενοχές επειδή έχουμε απογοητεύσει κάποιον με τις πράξεις μας, η ευγνωμοσύνη λειτουργεί σαν απελευθέρωση της ενοχής μας, δείχνοντας στον άλλον την εκτίμηση που τρέφουμε για εκείνον.

Πλήθος ψυχολογικών ερευνών και θεωριών έχουν αποδείξει ότι το αίσθημα ευγνωμοσύνης επιδρά θετικά στα εξής:

Ψυχική ευεξία. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι ευγνώμονες άνθρωποι είναι πιο ευχάριστοι, πιο ανοιχτοί και λιγότερο νευρωτικοί (McCullough et al., 2002, 2004, Wood, Maltby, Gillett, Linley, & Joseph, 2008). Επιπλέον, η ευγνωμοσύνη συνδέεται αρνητικά με την κατάθλιψη και θετικά με την ικανοποίηση από τη ζωή (Wood, Joseph, & Maltby, 2008).

Σωματική υγεία. Πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2015 έδειξε ότι οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, οι οποίοι έκαναν ασκήσεις ευγνωμοσύνης, έδειξαν μειωμένη φλεγμονή, βελτιωμένο ύπνο και καλύτερη διάθεση, βελτιώνοντας αισθητά την υγεία τους μετά από 8 εβδομάδες. Το αίσθημα ευγνωμοσύνης, μας βοηθά να έχουμε πιο υγιή νου και κατ’ επέκταση πιο υγιή σώματα.

Διαπροσωπικές σχέσεις. Η ευγνωμοσύνη είναι επίσης ένα ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση των διαπροσωπικών σχέσεων. Οι άνθρωποι που εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους τείνουν να είναι πιο πρόθυμοι να συγχωρήσουν τους άλλους και λιγότερο ναρκισσιστές (DeShea, 2003, Farwell & Wohlwend-Lloyd, 1998). Δείχνοντας ευγνωμοσύνη σε εκείνους που σας βοήθησαν, ενισχύετε τις σχέσεις σας, προωθείτε τη δημιουργία και τη συντήρηση σχέσεων και αυξάνετε την ικανοποίησή σας από αυτές (Algoe et al., 2008, Algoe, Gable, & Maisel, 2010).

Ευτυχία. Οι Toepfer, Cichy και Peters (2011) διενήργησαν μια μελέτη όπου οι άνθρωποι κλήθηκαν να γράψουν και να παραδώσουν μια επιστολή σε κάποιον δείχνοντάς του ευγνωμοσύνη . Μετά τη διαδικασία αυτή, τα επίπεδα ευτυχίας και η ικανοποίηση από τη ζωή επηρεάστηκαν δραματικά ακόμη και για εβδομάδες αργότερα. Η ευγνωμοσύνη έχει μια άμεση και μακροχρόνια επίδραση στην ευτυχία και την ικανοποίηση από τη ζωή Όσο μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη βιώνουμε, τόσο πιο ευτυχισμένη ζωή θα έχουμε.

Αυτοέλεγχος. Κάποτε όλοι μαθαίνουμε ότι οι επιλογές μας έχουν και συνέπειες. Ο αυτοέλεγχος μας βοηθά να είμαστε πειθαρχημένοι και συγκεντρωμένοι. Μια μελέτη από τους DeSteno et al. το 2014 έδειξε ότι ο αυτοέλεγχος αυξήθηκε σημαντικά όταν τα άτομα προσέγγιζαν την ευτυχία μέσω της ευγνωμοσύνης. Η ευγνωμοσύνη μπορεί να μας δώσει την αποφασιστικότητα που χρειαζόμαστε για να κάνουμε καλύτερες επιλογές στη ζωή μας, ξεπερνώντας θέματα που έχουν να κάνουν με τον αυτοέλεγχό μας, όπως η παχυσαρκία και το κάπνισμα.

Πνευματική υγεία. Εκτός από την αύξηση της ευημερίας, η ψυχολογική έρευνα έχει εντοπίσει αρκετά άλλα θετικά αποτελέσματα της άσκησης ευγνωμοσύνης. Ένα από αυτά είναι η μείωση των επιπέδων στρες και κατάθλιψης (Krause, 2006, Kashdan & Breen, 2007), ενισχύοντας έτσι την ψυχική υγεία κι ευεξία.

Γι’ αυτό δείξτε την ευγνωμοσύνη σας και παρασύρετε και τους γύρω σας σε ένα δρόμο που προορισμό έχει την ευτυχία.

Facebook Twitter Google+ LinkedIn